ปรัชญาของหลักสูตร
“ครูคือผู้สร้างสรรค์อนาคตจากรากเหง้าภูมิปัญญา ผู้ถ่ายทอดความรู้ เชื่อมโยงวัฒนธรรม และนำพาสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน”
วัตถุประสงค์ของหลักสูตร
เมื่อสำเร็จการศึกษา ผู้เรียนจะมีความสามารถดังนี้:
- ธำรงรักษาและถ่ายทอดภูมิปัญญาอาข่า: มีความรู้ความเข้าใจในภาษาอาข่า วัฒนธรรม ประเพณี ความเชื่อ และภูมิปัญญาดั้งเดิมอย่างลึกซึ้ง และสามารถถ่ายทอดได้อย่างถูกต้องและน่าสนใจ
- ออกแบบและจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการ: สามารถออกแบบ วางแผน และจัดการเรียนการสอนที่บูรณาการความรู้ท้องถิ่นเข้ากับหลักสูตรแกนกลางได้อย่างมีประสิทธิภาพและสอดคล้องกับบริบทของชุมชน
- พัฒนาสื่อและนวัตกรรมการเรียนรู้: สามารถสร้างสรรค์และประยุกต์ใช้สื่อการเรียนรู้ รวมถึงนวัตกรรมที่เหมาะสมกับผู้เรียนและบริบทของชุมชนชนเผ่า
- เป็นต้นแบบและผู้นำในชุมชน: มีคุณธรรม จริยธรรม มีภาวะผู้นำ และเป็นแบบอย่างที่ดีในการพัฒนาเยาวชนและชุมชน
- วิจัยและพัฒนาการศึกษาชุมชน: มีทักษะในการวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อแก้ปัญหาและพัฒนาการศึกษาในชุมชนอย่างต่อเนื่อง
- ทำงานร่วมกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย: สามารถทำงานร่วมกับผู้ปกครอง ผู้นำชุมชน หน่วยงานภาครัฐ และองค์กรอื่นๆ เพื่อพัฒนาการศึกษาของเยาวชนอาข่า
กลุ่มเป้าหมาย
- เยาวชนอาข่าและบุคคลในชุมชนที่สนใจประกอบอาชีพครู หรือผู้ดูแลการเรียนรู้ในชุมชน
- ผู้ช่วยครู หรือผู้ดูแลเด็กปฐมวัยในพื้นที่สูง
- ผู้ที่ต้องการพัฒนาทักษะการสอนและการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการภูมิปัญญา
- ผู้ที่ต้องการกลับไปพัฒนาการศึกษาในชุมชนของตนเอง
โครงสร้างหลักสูตร
ระยะเวลา: ปรับได้ตามความเหมาะสม เช่น 2-4 ปี ขึ้นอยู่รายละเอียดของเนื้อหา
รูปแบบการเรียนการสอน: เน้นการผสมผสานระหว่างทฤษฎีและการปฏิบัติจริง (Practicum) การเรียนรู้จากประสบการณ์ (Experiential Learning) และการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม (Participatory Learning) โดยมีส่วนสำคัญคือการฝึกประสบการณ์วิชาชีพในโรงเรียนและศูนย์การเรียนรู้ในชุมชน
หมวดวิชาที่ 1: รากฐานวัฒนธรรมและภูมิปัญญาอาข่า (Akha Cultural and Wisdom Foundation)
- ภาษาและวรรณกรรมอาข่า: การอ่าน เขียน พูด และไวยากรณ์ภาษาอาข่า การศึกษาบทเพลง นิทาน และวรรณกรรมพื้นบ้าน (เชื่อมโยงกับ สำนักมรดกวัฒนธรรมความเชื่ออาข่า)
- ประเพณี พิธีกรรม และความเชื่ออาข่า: การศึกษาความสำคัญและบทบาทของประเพณีในวิถีชีวิตและการอบรมสั่งสอน
- ภูมิปัญญาท้องถิ่นอาข่า: การศึกษาภูมิปัญญาด้านเกษตรกรรม หัตถกรรม การแพทย์พื้นบ้าน และการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ (เชื่อมโยงกับ Akha Botany School และ Akha Natural Healing)
- Akha Ethno-history: ประวัติศาสตร์ของชนเผ่าอาข่า การอพยพ และการตั้งถิ่นฐานในบริบทปัจจุบัน
หมวดวิชาที่ 2: แก่นวิชาการศึกษา (Education Core)
- หลักและปรัชญาการศึกษา: แนวคิดการศึกษาแบบองค์รวม การศึกษาเพื่อชีวิต การศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
- จิตวิทยาพัฒนาการและการเรียนรู้: พัฒนาการทางร่างกาย อารมณ์ สังคม และสติปัญญาของเด็กและวัยรุ่น
- หลักสูตรและการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น: การวิเคราะห์หลักสูตรแกนกลาง การออกแบบและพัฒนาหลักสูตรที่บูรณาการภูมิปัญญาอาข่า
- นวัตกรรมและเทคโนโลยีการศึกษา: การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีในการจัดการเรียนรู้ สื่อการสอนดิจิทัล
- การวัดและประเมินผลการเรียนรู้: หลักการและวิธีการประเมินผลที่หลากหลายและเหมาะสมกับบริบท
- การวิจัยทางการศึกษาชุมชน: ระเบียบวิธีวิจัย การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อนำไปสู่การพัฒนาการศึกษาในชุมชน
หมวดวิชาที่ 3: วิธีวิทยาการสอนและการจัดการเรียนรู้ (Instructional Methodology and Learning Management)
- การจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการภูมิปัญญา: เทคนิคการสอนที่เชื่อมโยงความรู้ท้องถิ่นกับวิชาการ
- การสอนภาษาไทยสำหรับผู้เรียนชนเผ่า: เทคนิคและวิธีการสอนภาษาไทยเป็นภาษาที่สอง
- การสอนภาษาอาข่าในฐานะภาษาแม่: การส่งเสริมการใช้และอนุรักษ์ภาษาอาข่า
- การจัดการห้องเรียนและพฤติกรรมผู้เรียน: การสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ที่เอื้อต่อการพัฒนา
- การศึกษาพิเศษและการดูแลผู้เรียนที่หลากหลาย: การเข้าใจความแตกต่างของผู้เรียนและการช่วยเหลือที่เหมาะสม
- การจัดกิจกรรมนอกหลักสูตรและพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม: การปลูกฝังค่านิยมที่ดีงามผ่านกิจกรรม
- การจัดการเรียนรู้สำหรับเด็กปฐมวัยในบริบทชนเผ่า (สำหรับแขนงปฐมวัย)
หมวดวิชาที่ 4: การฝึกประสบการณ์วิชาชีพและการพัฒนาชุมชน (Professional Practice and Community Development)
- การฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู: การฝึกสอนในโรงเรียนหรือศูนย์การเรียนรู้ในชุมชนอาข่า ภายใต้การนิเทศ
- สัมมนาการศึกษาและการพัฒนาชุมชน: การแลกเปลี่ยนเรียนรู้และนำเสนอโครงการพัฒนาการศึกษา
- โครงการพัฒนาการศึกษาเพื่อชุมชน (Community Education Project): การริเริ่มและดำเนินโครงการพัฒนาการศึกษาที่ตอบสนองความต้องการของชุมชน
- จริยธรรมและจรรยาบรรณวิชาชีพครู: ความรับผิดชอบต่อตนเอง สังคม และผู้เรียน
กิจกรรมส่งเสริมและสนับสนุน
- ศูนย์การเรียนรู้ภาษาและวัฒนธรรมอาข่า: เป็นแหล่งเรียนรู้และผลิตสื่อการสอน
- ห้องปฏิบัติการนวัตกรรมการศึกษา: สำหรับการพัฒนาสื่อและเทคโนโลยีการสอน
- เครือข่ายโรงเรียนและศูนย์การเรียนรู้ชุมชน: สำหรับการฝึกประสบการณ์และแลกเปลี่ยนเรียนรู้
- โครงการอบรมระยะสั้นสำหรับครูในพื้นที่: เพื่อยกระดับความรู้และทักษะอย่างต่อเนื่อง
- การจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างครู ผู้ปกครอง และผู้นำชุมชน: เพื่อเสริมสร้างความร่วมมือ
ผลลัพธ์ที่คาดหวัง
- เกิดครูชุมชนอาข่าที่มีคุณภาพ มีความรู้ความเข้าใจในภูมิปัญญาและวัฒนธรรมของตนเองอย่างลึกซึ้ง
- ภาษาและวัฒนธรรมอาข่าได้รับการธำรงรักษาและถ่ายทอดผ่านกระบวนการศึกษาอย่างเป็นระบบ
- เยาวชนอาข่าได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพและสอดคล้องกับบริบทชีวิตของตน
- ชุมชนอาข่ามีบุคลากรทางการศึกษาที่เข้มแข็ง สามารถเป็นผู้นำในการพัฒนาการศึกษาของชุมชนได้ด้วยตนเอง
- เป็นต้นแบบของการจัดการศึกษาสำหรับชนเผ่าที่ผสมผสานภูมิปัญญาท้องถิ่นเข้ากับระบบการศึกษาสมัยใหม่
กระบวนกรของสำนักวิชา
อาจารย์ผู้สอนได้รับการคัดเลือกจากประสบการณ์และความรู้เกี่ยวกับมรดกทางประเพณีอันบริสุทธิ์จากพ่อแม่ ปู่ย่าตายาย และบรรพบุรุษของพวกเขา หลักสูตรแต่ละหลักสูตรจะสำรวจกิจกรรมต่างๆ ที่แตกต่างกัน โดยหว่านเมล็ดพันธุ์สำหรับคนรุ่นปัจจุบันและอนาคตในเรื่องการเคารพสิ่งแวดล้อม มนุษย์ และสัตว์